تصور کنید سفر شما به یک مکان کمتر شناخته شده مثل دهکده و یا جزیرهای ناشناخته با ابرهای پنبهای، هوای مطبوع و چشماندازی خیرهکننده است که صبحها با صدای طبیعت بیدار میشوید و به بازار محلی سر میزنید و نان تازه و پنیر محلی تهیه میکنید، صبحانهای ارگانیک را در کمال آرامش تهیه میکنید و از ثانیه به ثانیه سفرتان بدون هیچ عجلهای برای بازدید از جاذبه و یا خوردن سریع غذا در رستوران لذت میبرید.
در مدت زمان اقامتتان با محلیها همصحبت میشوید و با فرهنگ و آداب و رسوم آنها آشنا میشوید و به گشت و گذار در مکان جدید برای کشف زیباییهای آن میپردازید.
ممکن است در مزرعه کشاورزی همراه با کشاورزان بومی مشغول به کار شوید و فرصت کسب درآمد در سفر را داشته باشید.
شاید یک شب مهمان بومیهای منطقه شوید و لذت چشیدن طعم غذای محلی را ببرید و شب ساعاتی را در آرامش و سکوت طبیعت با خودتان خلوت کنید.
مهم نیست چند روز برای سفر فرصت دارید، حتی در مرخصیهای کوتاه چند روزه نیز می توان این سبک از سفر را تجربه کرد.
این نگرش با عنوان "گردشگری آهسته" یا "اسلوتوریسم" شناخته میشود که در ادامه به معرفی آن میپردازیم.
چرا گردشگری آهسته؟
ملاقات با افراد جدید، امتحان کردن غذاهای جدید و گشت و گذار در مکانهای جدید، اتفاق جالبی است که در گردشگری کم شتاب رخ میدهد.
دیدن یک مقصد جدید و کم تر شناخته شده از لذتهای زندگی است که ضربان قلب را تندتر می کند و این همان چیزی است که ما برای آن زندگی میکنیم.
برعکس تصوری که وجود دارد سفر کردن روی دور تند و با سرعت برای دیدن مکانهای جدید و سریع غذا خوردن و رفتن به مکانی جدید نیست.
سفر دقیقا بوییدن گل، لمس آب دریا یا رودخانه لابهلای انگشتانمان، استراحت کردن زیر سایبان در ساحل و گوش دادن به صدای طبیعت است.
ماهیت سفر برای راحتی خیال و آرامش است اما اکثر مردم آن را به اشتباه انجام میدهند و معمولا بعد از سفر باید زمانی را برای رفع خستگی سفر صرف کنند.
گردشگری کم شتاب چیست؟
مفهوم گردشگری آهسته از صنعت غذایی الهام گرفته است.
جنبش غذای آهسته در اواخر دهه 1980 در ایتالیا ایجاد شد (دیکنسون، 2002) و در طی دههها محبوبیت بیشتری پیدا کرده است. هدف از غذای آهسته جلوگیری از بین رفتن فرهنگها و سنتهای غذایی محلی، خنثی کردن رشد سریع زندگی و افزایش علاقه عمومی به غذایی که میخوریم، اینکه غذا از کجا می آید و چگونگی تأثیر انتخاب های غذایی ما بر جهان اطراف ما است.
پس از جنبش غذای آهسته، جنبش هایی مثل زندگی آهسته و گردشگری آهسته شکل گرفتند که نگرش همه یکسان هستند.
تمرکز کلی جنبشهای آهسته بر روی تجربهمحور بودن، کیفیت و زندگی بهتر است.
گردشگری کم شتاب به معنای تجربه کردن زندگی در مکان جدید با سرعت کم و کسب تجربهای عمیق، اصیل و فرهنگی در یک مکان جدید است.
گردشگری آهسته باعث میشود شما عمیقا با مکانی که به آن سفر میکنید ارتباط برقرار کنید و غرق در ریتم شوید. بنابراین هنگام برگشت با همان فراغ بالی که از سفر انتظار دارید به خانه برمیگردید، رها از هر دغدغه و مشکلی در زندگی برای شروع دوباره چالش ها.
دیکینسون و لومسدون (2010) گردشگری آهسته را چنین تعریف میکنند:
"گردشگری آهسته به شرایطی گفته میشود که گردشگران به مقصدهای ناشناختهتر سفر می کنند و سفر به یک مقصد را به عنوان یک تجربه میبینند و پس از رسیدن به مقصد، از حمل و نقل عمومی استفاده می کنند، غذای محلی میخورند و با فرهنگ و آداب و رسوم منطقه آشنا می شوند"
دیکینسون و همکارانش، اسلوتوریسم را با توجه به سه رکن اصلی تعریف کردند که شامل موارد زیر می شود:
- انجام کارها با سرعت مناسب
- تغییر نگرش نسبت به سرعت
- توجه به کیفیت به جای کمیت
گردشگری آهسته شامل زمان بیشتر گذراندن در مقصد جدید، شناختن منطقه و رفتارهای فرهنگی جامعه است.
گردشگری آهسته به منظور دستیابی به درک عمیق تر از محیط پیرامون، جامعه و فرهنگ اصیل است.
مقصدهای گردشگری آهسته چه جاهایی است و چه تجربه هایی را در دل خود دارد؟
گردشگری آهسته در هر مقصدی میتواند اتفاق بیفتد و تجربه های مختلفی را می توان در آنها داشت، ولی بعضی از لوکیشنها بیشتر مورد توجه گردشگری آهسته قرار میگیرد.
در اینجا چند نمونه از تجربه ها و مقاصد محبوب در گردشگری آهسته در ایران را معرفی میکنیم:
تجربه سافاری و شتر سواری در تورهای کویر در مقاصدی مثل کویر مرنجاب، کویر ابوزید آباد، کویر ورزنه، کویر مصر، کویر کاراکال، کویر خارا و کویر ریگ جن
تجربه غواصی، صیادی و فری دایو در تورهای جنوب و جزایری مثل قشم، هرمز، لاوان و مارو
تجربه کمپینگ و شب مانی در تورهای طبیعت گردی و کویرگردی
تجربه غذاهای محلی در تورهای شکم گردی و نومد در مقاصدی مثل جنوب و شمال ایران