تاریخچه غار کرفتو
غار کرفتو که یک غار آهکی است و در دوران سوم زمین شناسی شکل گرفته، از چهار طبقه که با راهروها و پله های زیادی به هم وصل شده اند و در مسیر دسترسی به اتاق ها و طبقات مختلف نورگیرهایی به سمت بیرون غار تعبیه شده است تشکیل شده و حدود 750 متر طول و در بعضی جاها تا 12 متر ارتفاع دارد.
بخش مهمی که در هنگام بازدید از غار در طبقه سوم نظر همه را جلب می کند، یک کتیبه یونانی منصوب به هراکلس است که در سردر یکی از اتاق ها حک شده، به همین دلیل این غار را معبد "هراکلس" (هرکول ) می نامند.
ترجمه نوشته روی کتیبه:
"در ایـن جا هـراکـلـس سکـونـت دارد باشـد که پـلـیـدی در آن راه نـیابـد"
در هنگام بازدید از این غار، روی دیوارهای غار در بعضی از اتاق ها نقش هایی که به صورت تجریدی از حیوانات، انسان و گیاه حجاری شده، مشاهده می کنید.
موقعیت غار کرفتو
غار کرفتو در سینه یک رشته کوه آهکی در شمال دره ای عمیق قرار گرفته است. در کنار غار اصلی آثار زیادی از پناگاه ها و دخمه ها و حفره ها دیده می شوند.
مـوقعیـت غار به شکلی است که به طـور کلی بادگیـر نـیسـت و در زمـسـتان دامنـه جنوبی را نمی پوشاند در حالی که 500 متر دورتر و در جـنوب شرقی غار بادگیر بوده و برف آن را می پوشاند، همین موضوع باعث شده که در زمـسـتان ها و هنگام سرما، داخل غار گرم و در تابـستان به دلیل کـوران باد، غار خنک باشد.
همچنین دو چـشمه آب هم در زیـر تقاب های پایین غار کرفتو وجود دارد که سال های زیادی مردم از آب آن استفاده می کردند.
این غار با شماره ثبت 330 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
فصل های مناسب بازدید از غار کرفتو
در تمامی فصل ها امکان بازدید از غار کرفتو وجود دارد ولی بهترین فصل برای بازدید از این غار بهار است و از انجایی که غار کرفتو در یکی از برف گیرترین نقاط استان کردستان قرار دارد، ممکن است در تمامی روزهای زمستان بازدید از آن ایده مناسبی نباشد.
راههای دسترسی به غار کرفتو
غار کرفتو بین دو شهر دیواندره و سقز و تقریبا به فاصله 70 کیلومتری هر دو قرار دارد و البته همه مسیر ها تا ورودی غار کرفتو آسفالت است.