مطلب پیشنهادی: دیدنی های خاص و متفاوت قشم را بشناسید
جنگل های حرا در چه مناطقی دیده می شوند؟
جنگل های حرا از درختان مناطق گرمسیری اند و در بیشتر قسمت های حوزه خلیج فارس مثل جزیره قشم، بندر پل، جزیره هرمز، بندر خمیر، تیاب، جاسک، چابهار و حتی در مرداب های ساحلی مصر و عربستان دیده می شوند. این جنگل ها به دلیل نوع خاص درختان سازگار با آب شور، وجود آبراهه های باریک و زیبا ، پرندگان منحصر به فرد و طبیعت بکر و وحشی از دیدنی ترین نقاط استان هرمزگان هستند.
جنگل های حرای ایران، در 8 منطقه حافظت شده بین المللی تقسیم شده اند، اما دیدینی ترین و غنی ترین آنها از نظر رشد، انبوهی و ارتفاع درختان درحاشیه شمال غربی جزیره قشم و بندر پل و بندر خمیر، در قسمت های کم عمق " تالاب خورخوران" در مثلث " لافت- گورزین-کوران" قرار گرفته است.
مساحت کل جنگل های حرا 7500 هکتار است که 2400 هکتار آن در جزیره قشم قرار دارد.
سازمان یونسکو این بخش را با 3 عنوان "منطقه حفاظت شده بین المللی" ، " ذخیره گاه زیست کره" و " تالاب بین المللی" در سطح جهانی ثبت کرده و از شهریور 1361 تحت حفاظت قرار گرفته اند.
درختان حرا یا مانگرو
درختان حرا یا "مانگرو" از مقاوم ترین گیاهان و قدیمی ترین ها هستند. این درختان قدمتی بیشتر از 30-40 میلیون سال دارند و از گیاهان بومی نواحی گرمسیری سواحل استرالیا، اقیانوس هند، خلیج فارس و دریای عمان بوده اند.
نام های دیگر درختان حرا
حرا از تیره شاهپسند با نام علمی Avicennia Marin ست که به افتخار دانشمند ایرانی ابن سینا به آن حرا می گویند. این گیاه را در بندر عباس به نام "حرا" ، در بلوچستان "تمر" و در بعضی نواحی دیگر "تول" می نامند.
درباره درختان حرا
حرا بصورت درختچه ای، با برگ های سبز روشن، ارتفاع 3-6 متر و قطر 30 سانتی متر است. گیاه حرا در دمای بیش از 5 درجه و شوری 20-32 در هزار می روید. ساقه، تنه و ریشه های آن، آب شور را تصفیه می کنند و مواد غذایی را می گیرند و نمک آن را دفع می کنند. ریشه های اصلی کوتاه و نامنظم هستند و به دلیل تراکم نمک، زیاد گسترده نمی شوند. ریشه های هوایی، اسفنجی باریک و بلندی نیز بصورت عمودی به سمت بالا می روید که به تنفس هوازی گیاه کمک می کند.
برگ های درخت، دوکی شکل هستند و زیر آنها سفید یا خاکستری است. گل حرا بسیار کوچک، طلایی و خوش عطر است و میوه آن بادامی شکل و شیرین است که بومیان به آن " خرک" یا "کنگ" می گویند. حرا در اواخر تیر و اوایل مرداد گل می دهد و میوه آن هم در اخر تابستان می رسد. دانه روی درخت مادر جوانه می زند و بعدا بصورت نهال درون آب می افتد و درخت جدیدی می روید.
جنگل حرا زیستگاهی غنی و سخاوتمند!
جنگل های حرا به واسطه موقعیت بسیار خوبشان و بهره مندی همزمان از خشکی و دریا، زیستگاه انواع گونه های جانوری خاص است. بیشتر از 110 گونه پرنده در این منطقه زندگی می کنند یا در فصل مهاجرت، مدتی مهمان این جنگل ها هستند.
خاک لجنی و مرطوب منطقه، بستر مناسبی برای پرورش مرغان ماهی خوار بخصوص مرغ دریایی سفید " آگرات آلبا" است و ریشه های امن درختان باعث می شود 80% آبزیان بومی، این منطقه را برای تخم ریزی خود انتخاب می کنند.
از خاص ترین گونه های جنگل های حرا می توان حواصیل هندی، کفچه نوک تیز، سلیم خاکستری، گیلانشاه، کاکایی، لک لک، پلیکان، مار دریایی، صدف "کلینگ" و خرچنگ گیتاز زن نام برد.
جنگل حرا جنگلی کار آمد!
درختان حرا علاوه بر زیبایی و ویژگی های منحصربه فردشان بسیار مفیدند. ریشه های درخت حرا سدی طبیعی در برابر آسیب های فرسایشی امواج و طوفان های دریایی هستند.
گیاه حرا را به عنوان علوفه دام های مناطق بومی مصرف می کنند، پوست درخت برای درمان بیماری جذام موثر است و شیره درون آوندهایش هم برای رفع خشکی پوست که بیماری شایع جنوب است استفاده می شود.
درخت حرا در ساخت چسب تخته و خمیر چوب و مصارف صنعتی دیگر کاربرد دارد.
جنگل های حرا، یک منطقه گردشگری ناب!
جنگل های حرا در مناطق جزر و مد ساحلی قرار گرفته اند. عمق آب در این نواحی بین 1.5-3 متر متغیر است. هنگام مد، خشکی ها زیر آب می روند و منظره بسیار جالبی ایجاد می کنند طوری که انگار درختان روی آب شناورند و زمان جزر حدود 6-7 ساعت درختان از آب بیرون می آیند و جنگل بصورت جزیره هایی نمایان می شود.
راه دسترسی به جنگل های حرا
از راه خشکی از قشم راهی به این جنگل ها نیست . برای دیدن جنگل های حرا باید از روستای سهیلی، به کمک ناخدایان محلی که به آبراهه های باریک آن آشنا هستند با قایق به دل جنگل های حرا بروید و از زیبایی سکوت و پدیده های بکر آن لذت ببرید ...
