مطلب پیشنهادی: فستیوال و کارناوال های معروف جهان را بشناسید 

کریسمس (Christmas) به نام های دیگری هم شناخته می شود. مثلا در قدیم با نام یول (Yule) خوانده می شده یا در فرانسه ( France) بیشتر به نام نوئل (Noel)، در ایتالیا (Italy) به ناتاله (Natale) و در اسپانیا (Spain) به نویداد (Navidad) شهرت دارد.

از اوایل قرن 20 میلادی، در خیلی از خانواده ها جشن کریسمس (Christmas) به یک جشن غیر مذهبی تبدیل شده است که هم مسیحیان و هم افراد غیر مسیحی آن را جشن می گیرند و هدیه گرفتن و هدیه دادن از شاخصه های اصلی آن شده است. در این کریسمس ها شخصیت افسانه ای با نام سانتا کلاز (Santa Clause) یا همان بابا نوئل (Papa Noel) نقش مهمی ایفا می کند.

نماد های کریسمس (Christmas Symbols)

تقریبا هیچ کدام از آیین های امروزی کریسمس (Christmas) ریشه های مذهبی و دینی ندارند و حتی خیلی از آن ها قدمت زیادی هم ندارند. مثلا با اینکه منشا و تاریخ اولین درخت های کریسمس (Christmas Trees) دقیقا مشخص نیست، به نظر می رسد اولین بار در سال 1605 در استراسبورگ (Strasbourg) درخت صنوبر را با سیب تزیین می کردند و احتمالا اولین استفاده شمع روی این درخت ها در سال 1611 توسط یک دوشس سیسیلیایی (Cecilia) صورت گرفته باشد. همینطور تاج گل تجلی (Advent Wreath) که از شاخه های صنوبر و چهار شمع  (که هر کدام نمادی از یکی از یکشنبه های فصل تجلی (Advent Season) هستند) درست می شود، از دو رسم قبلی هم جدیدتر است.

مطلب پیشنهادی: جشنواره رنگ هولی (Holi) | هند 

ستاره بیت اللحم (Star of Bethlehem)

در آیین مسیحی ستاره بیت اللحم (Star of Bethlehem) یا ستاره کریسمس (Star of Christmas) نمادی از تولد مسیح است. در انجیل متا آمده است که بعد از تولد عیسی در یهودا (Judea)، در زمان شاه هرود (King Herod)، مجوسانی از شرق به اورشلیم (Jerusalem) می آیند و می پرسند: "آن کسی که پادشاه یهودیان خواهد بود کیست؟ ما ستاره اش را در شرق دیدیم و برای عبادتش به اینجا آمده ایم."

رسم دنبال کردن ستاره کریسمس هنوز هم در برخی نقاط جشن گرفته می شود. در باواریا (Bavaria) و اتریش (Austria)، بچه ها مثل پادشاهان لباس می پوشند و یک ستاره بزرگ در دست می گیرند و از خانه ای به خانه دیگر می روند و آواز "سه پادشاه (The Three King)" را می خوانند و در ازای آن شکلات یا پول هدیه می گیرند. در لهستان (Poland) هم درست بعد از شام سال نو، کشیش روستاها از بچه ها سوالات مذهبی می پرسد و به آن ها هدیه می دهد. در مجارستان (Hungary) هم روی سیب هایشان را به شکل ستاره خالی می کنند و معتقدند باعث خوش شانسی می شود.

البته در سایر نقاط هم مردم با آویزان کردن یک ستاره طلایی در خانه هایشان این رسم را به جا می آورند.

مطلب پیشنهادی: جشنواره فانوس یی پنگ (Yi Peng Lantern Festival) | تایلند (Thailand) 

درخت کریسمس (Christmas Tree)

شاید معروفترین شاخصه کریسمس (Christmas) همین درخت باشد. یک درخت همیشه سبز مثل صنوبر یا کاج که در قدیم با سیب و گردو و فندق تزیین می شده و امروز با انواع نورها و توپ های رنگی، تاج گل، ریسه های زرق و برق دار و آبنبات های عصا شکل تزیین می شود. 

آبنبات های عصا شکل نمادی از داستان چوپانی است که ستاره تولد مسیح را می بیند و برای عبادت به سمت محل تولد او می رود. بالای درخت کریسمس گاهی یک ستاره یا یک فرشته هم می گذارند.

شمع ها و نور

احتمالا اولین بار در قرون وسطی از شمع در کریسمس (Christmas) استفاده شده است. شمع و نور که در مراسم کریسمس استفاده می شود برداشتی از این عبارت مسیحی است که "مسیح نور جهان است". هرچند امروزه بیشتر از ریسه های نورانی استفاده می شود تا بدون نگرانی از سوختن درخت تزیینات را انجام دهند.

داروش (Mistletoe) و خاس (Holly)

سالها پیش از میلاد مسیح کاهنان سلتی (Celtic) از داروش در جشن های ابتدای زمستان استفاده می کردند. داروش (Mistletoe) یک گیاه همیشه سبز است که در قدیم معتقد بودند خاصیت ترمیم کنندگی دارد یا از آن برای محافظت استفاده می کردند. این گیاه را نماد دوستی و صلح می دانند. در گذشته کلیسا این گیاه را به این دلیل که به دوران شرک مربوط می شد ممنوع می کند و گیاه خاس (Holly) را جایگزین داروش می کند. امروز در روزهای کریسمس در هر خانه ای یک تکه شاخه داروش آویزان می کنند که اعتقاد دارند اگر دختر مجردی در زیر آن ایستاده باشد نمیتواند تقاضای بوسه دیگری را رد کند.

مطلب پیشنهادی: جشنواره فانوس شکوفه‌های گیلاس (Cherry Blossom Lantern) | نشانه دوستی آمریکا و ژاپن 

سانتا کلاز (Santa Claus)

آن چه که امروز به نام سانتا کلاز (Santa Claus) شناخته می شود، برگرفته از شخصیتی به نام سنت نیکلاس (St. Nicholas) است که در قرن چهارم زندگی می کرد. او که از کودکی خود را وقف مسیحیت کرده بود به سخاوتمندی و کمک به فقرا شهرت داشت. در سال 1822 فردی به نام کلمان سی. مور (Clement C. Moore) آوازی نوشت به نام "دیداری با سنت نیکلاس (A visit to St. Nicholas)" که در آن چهره امروزی سانتا کلاز (Santa Claus) را تصویر کرد: "پیرمردی چاق و خندان با ریش سفید که سوار سورتمه ای با گوزن های بالدار است که برای بچه ها هدیه می آورد."

مطلب پیشنهادی: 10 فستیوال هیجان انگیز فرانسوی که باید در طول زندگیتان تجربه کنید 

لابفانا (La Befana) ایتالیایی

البته در بعضی کشورها سانتا کلاز (Santa Claus) چهره ای متفاوت دارد. ایتالیا (Italy) در قدیم چهره ای زنانه از سانتا داشت که به نام لابفانا (La Befana) خوانده می شد.

در بخش هایی از روسیه (Russia) هدیه ها را بابوشکا (Babushka) که شخصیتی مثل مادربزرگ ها دارد می آورد

بابوشکا (Babushka) روسیه

عروسک های بابوشکا (Babushka) که یکی از سوغات اصلی روسیه هم هستند

و در آلمان (Germany) هم هدیه ها با یک فرشته که از طرف مسیح می آید و به شکل دختری به نام کریستکینت (Christkind) با موهای زیبا و تاجی از شمع های نورانی، می آید.

 کریستکینت (Christkind) آلمانی

جوراب های هدیه کریسمس (Christmas Stocking)

درباره اینکه چرا در کریسمس جوراب یا کیسه هایی به شکل جوراب را برای هدیه گرفتن آویزان می کنند، داستان های زیادی هست که هیچ کدام قطعی نیستند اما شاید این داستان از بقیه معتبرتر باشد:

در زمان های بسیار دور مرد فقیری زندگی می کرد که سه دختر بسیار زیبا داشت. اما هیچ پولی نداشت که بتواند با آن دخترانش را به خانه بخت بفرستد. سنت نیکلاس (St. Nicholas) که در آن شهر عبور می کرد صحبت های مردم شهر را راجع به آن سه دختر می شنود و می خواهد که کمک کند اما می داند که آن پیرمرد نمی خواهد صدقه بپذیرد. پس تصمیم می گیرد که یک شب در تاریکی سه کیسه طلا به داخل پنجره پیرمرد بیندازد. اتفاقا در کنار پنجره جوراب های آن ها آویزان بود تا خشک شود و این کیسه های طلا داخل این جوراب ها می افتد.

مطلب پیشنهادی: مراسم سال نو میلادی در کشورهای امریکای جنوبی 

امروزه کودکان جوراب های خود را با این امید که سانتا کلاز (Santa Claus) برایشان هدیه بیاورد آویزان می کنند. این داستان را گاهی به جای کیسه های طلا با توپ های طلا تعریف می کنند که به همین دلیل است که سه توپ طلایی رنگ به عنوان نمادی از سنت نیکلاس (St. Nicholas) در آیین کریسمس (Christmas) استفاده می شود.

ترقه های کریسمس

ترقه های کریسمس لوله های مقوایی کوچکی هستند که با کاغذ رنگی های درخشان بسته شده اند. این ترقه ها را معمولا به این صورت استفاده می کنند که دو نفر هرکدام یک طرف کاغذ ترقه را می گیرند و به سمت خود می کشند و ترقه با صدا باز می شود. داخل آن هم معمولا هدیه های کوچکی قرار دارد.

غذاهای کریسمس (Christmas’ Eve Meal)

غذاهایی که در روز کریسمس (Christmas) آماده و خورده می شوند نقش مهمی در این مراسم دارند و بخشی از این غذاها از کشوری به کشور دیگر و از منطقه ای به منطقه دیگر فرق می کند. بعضی مناطق مثل سیسیل (Sicili) برای شب کریسمس غذاهای مخصوص دارند. آن ها 12 نوع ماهی آماده می کنند. در انگلیس (England) و کشور هایی که فرهنگ مشابه دارند معمولا وعده غذایی کریسمس شامل بوقلمون، مرغابی یا یک پرنده بزرگ دیگر، سیب زمینی، سبزیجات و گاهی هم نان و شراب سیب می شود.

مینس پای (Mince Pie)

دسر هایی که در همین مناطق سرو می شوند شامل مینس پای (Mince Pie)، پودینگ کریسمس (Christmas Pudding)، و کیک میوه ای (Fruit Cake) می شود. مینس پای (Mince Pie) یک دسر سنتی بریتانیایی (Britainnian) است که داخل آن میوه و ادویه هایی مثل دارچین استفاده می شود.

پودینگ کریسمس

پودینگ کریسمس هم نوعی پودینگ بخارپزشده است که میوه‌های خشک شده، ادویه‌های مختلف و مقدار زیادی برندی، ترکیبات آن را تشکیل می‌دهند و برای تزئین آن تکه کوچکی از گیاه خاس را بر بالای آن فرو می‌کنند.

کیک میوه ای

کیک میوه ای هم نوعی از کیک است که در آن خمیر کیک کره‌ای و میوه‌های خوابانده شده در الکل یا میوه شکری با هم پخت می‌شوند. بعد از پخت معمولاً مارمالاد زردآلو بر روی کیک مالیده شده و روی کیک با میوه های خشک شده تزئین می‌شود.

اسمورگاسبرد (Smörgåsbordd)

در لهستان (Poland) و بخش هایی از اروپای شرقی و اسکاندیناوی (Scandinavia)، معمولا برای غذای اصلی از ماهی استفاده می کنند اما در کنار آن از گوشت های چرب تر مثل گوشت بره هم استفاده می شود. در سوئد (Sweden) غذایی به نام "اسمورگاسبرد (Smörgåsbord)" سرو می شود که در آن گوشت خوک، شاه ماهی و توپک گوشت حجم اصلی غذا را تشکیل می دهد.

بوش دو نوئل (Bouche de Noel)

در آلمان (Germany)، فرانسه (France) و اتریش (Austria) گوشت مرغابی و خوک طرفدار بیشتری دارد. در فرانسه دسری به نام "بوش دو نوئل (Bouche de Noel)" که یک کیک به شکل کنده درخت است که با کرم شکلاتی پوشانده شده و از پودر قند هم به عنوان نماد برف برای تزیین استفاده می کنند. اما در آلمان (Germany) دسری به نام "اشتولن (Stollen)" سرو می شود که یک نوع کیک میوه‌ای نان مانند است و از آرد و شکر و پوست مرکبات شکری درست شده است.

کریسمس در کشورهای دیگر

اگرچه کریسمس (Christmas) یک جشن با ریشه های اروپایی است اما با گسترش فرهنگ ها، امروزه در دیگر نقاط جهان هم جشن گرفته می شود. اما به این دلیل که مسیحیان کشور های دیگر در غیر از اروپا (Europe) و آمریکای شمالی (North America) در اقلیت جامعه قرار می گیرند، معمولا رسومات غربی را استفاده می کنند.

در آمریکای مرکزی و جنوبی تلفیقی از مراسم مذهبی و سنت های غیر مذهبی در کریسمس اجرا می شوند. در برزیل (Brazil) جشن کریسمس یک فستیوال تابستانی بزرگ است، پیک نیک رفتن و مراسم آتش بازی و جشن تا نیمه های شب. در هند (India) به جای صنوبر از درخت انبه یا بامبو استفاده می کنند و داخل خانه ها را با برگ های انبه تزیین می کنند. در ژاپن (Japan) به دلیل اکثریت بودایی و شینتویی، جنبه های غیر دینی کریسمس بیشتر اجرا می شود. مثلا تزیین درخت و خواندن آواز "رودولف، گوزن دماغ-قرمز(Rudolph, the red-nosed reindeer )"

مطلب پیشنهادی: مراسم سال نو میلادی در کشورهای مختلف اروپا (Europe)